Ethereum’da Yeni Dönem: Buterin’in İyileştirme Önerileri

Ethereum’un kurucu ortağı Vitalik Buterin, protokolün geleceği ve gelişim alanları üzerine düşüncelerini paylaşarak, proof-of-stake (PoS) sisteminde yapılması gereken iyileştirmelere odaklandı.

Ethereum’un önemli bir dönüm noktası olan “Merge” sonrası Buterin, sosyal medya aracılığıyla protokolün mevcut durumu ve potansiyel gelişimi hakkında fikirlerini aktardı.

14 Ekim’de yayımlanan ayrıntılı blog yazısında Buterin, Ethereum’un gelecekte büyük ilerlemeler kaydedebileceği birkaç ana alana vurgu yaptı. Bu alanlar arasında daha hızlı işlem süreleri, güvenliğin iyileştirilmesi ve bireysel staker'lar için daha geniş erişilebilirlik yer alıyor.

"Merge," Ethereum'un proof-of-work'ten (PoW) proof-of-stake’e geçişini ifade eden büyük bir adım oldu. Bu geçiş, enerji tüketimini büyük ölçüde azaltan ve ağın güvenliğini artırmayı hedefleyen önemli bir değişiklik olarak görüldü.

Ancak Buterin, bu sürecin "uzun zamandır beklenen" bir başarı olduğunu belirterek, PoS sisteminde hala iyileştirilmesi gereken kritik alanlar olduğunu kabul etti.

Buterin’in Ethereum için belirlediği en önemli hedeflerden biri, bir işlemin tamamlanma süresini (finality) azaltmak. Şu anda, bir işlemin tamamen doğrulanması yaklaşık 15 dakika sürebiliyor ve bu gecikme, kullanıcılar için rahatsız edici olabiliyor.

Ethereum’un en yoğun kullanılan blockchain ağı olması, bu süreyi daha da önemli kılıyor çünkü işlem sürelerindeki bu gecikme, ağdaki tıkanıklığa da katkıda bulunuyor.

Buterin, işlem sürelerini önemli ölçüde azaltacak çözümlerden biri olarak "tek slotta kesinlik" (single-slot finality) adı verilen bir yöntemi önerdi. Bu sistem, işlemlerin çok daha hızlı bir şekilde tamamlanmasını sağlayacak ve Ethereum’u diğer blockchain platformlarıyla daha rekabetçi hale getirecektir.

Buterin, bu fikri ilk kez Temmuz ayında önermişti ve bu yöntemin Ethereum’un kullanıcı deneyimini önemli ölçüde iyileştireceğine inanıyor.

Ayrıca, Buterin, Ethereum ağını daha fazla kullanıcıya erişilebilir hale getirme ihtiyacına da değindi. Şu anki 32 ETH staking gereksinimi, birçok potansiyel kullanıcının ağa katılmasını engelliyor. Bu, merkeziyetsizliği desteklemek isteyenler için büyük bir engel oluşturuyor.

Buterin, bu sorunu çözmek adına minimum staking miktarını 1 ETH’ye düşürme önerisini sundu. Bu adım, daha fazla insanın Ethereum’un güvenliğine ve yönetimine katılımını mümkün kılacak ve ağın merkeziyetsizliğini güçlendirecek. Merkeziyetsizlik, tek bir varlığın çok fazla kontrol sahibi olma riskini azaltarak ağın güvenliğini de artıracaktır.

Buterin’in gündeme getirdiği bir diğer önemli konu ise güvenlik oldu. Ethereum’un potansiyel saldırılardan korunması için, "tek gizli lider seçimi" (single secret leader election) gibi kriptografik tekniklerin kullanılması gerektiğini önerdi. Bu teknik, saldırganların ağı hedef almasını zorlaştırarak ağın daha güvenli hale gelmesine yardımcı olabilir.

Buterin ayrıca, işlem onay sürelerini hızlandırmanın, Ethereum’u gelecekte kuantum hesaplama tehditlerine karşı daha dirençli hale getirmenin yollarını araştırmanın ve %51 saldırılarına karşı kurtarma eşiğini artırmanın da önemini vurguladı. Bu tür iyileştirmeler, ağın daha güvenli, dayanıklı ve kullanıcı dostu olmasını sağlayacak.

Bu geniş kapsamlı öneriler, Ethereum’un gelecekteki büyük gelişim adımlarından biri olan "Prag-Electra" (Pectra) yükseltmesinin arifesinde geldi. 2025’in ilk çeyreğinde gerçekleşmesi beklenen bu yükseltme, Ethereum’un daha güvenli, daha hızlı ve daha merkeziyetsiz bir blockchain ağına dönüşmesinde kilit bir rol oynayacak.

Buterin’in önerileri, Ethereum'un dünya çapında en çok kullanılan blockchain platformlarından biri olarak pozisyonunu korurken aynı zamanda daha yenilikçi ve erişilebilir hale gelmesini amaçlıyor. Bu gelişmeler, Ethereum’un rekabet gücünü artıracak ve topluluğun güvenini güçlendirecek önemli adımlar olarak değerlendiriliyor.