Proof of SQL: SQL Sorgularında Devrim Yaratacak Blockchain Teknolojisi

Veritabanı sorgularında çığır açacak yeni bir teknoloji ortaya çıktı: Zero-Knowledge Proof (ZK-proof) tabanlı "Proof of SQL." Geleneksel Structured Query Language (SQL) sorgularında 30 dakikaya kadar uzayan bekleme süresini saniyenin altına indirme potansiyeli taşıyor. Bu köklü azalma, gerçek zamanlı veri işleme gerektiren uygulamalarda önemli verimlilik artışlarına yol açabilir.

Yapay zeka (AI) ve blockchain alanında doğrulanabilir hesaplama katmanı sunan Space and Time (SxT) şirketi, 12 Haziran'da GitHub platformunda yeni açık kaynaklı ZK ispatlayıcısını kullanıma sundu. SxT'nin kurucu ortağı ve araştırma başkanı Jay White, Cointelegraph'a verdiği röportajda saniyenin altındaki performansı ölçmek için kullanılan kıyaslama testlerini şöyle açıkladı:

"100.000'den fazla satır içeren büyük veri tablolarına karşı filtreler, GROUP BY, toplamlar ve diğer standart SQL işlemleri gibi çeşitli sorgularla kıyaslama testleri yürüttük. En son kıyaslama testleri, Proof of SQL'ün 100.000 satır için bir saniyenin altında, bir milyon satır için 1,2 saniyede ve 100 milyon satır için ise yaklaşık bir dakikada ispat sağlayabildiğini gösteriyor."

Proof of SQL, Ağustos 2023'te SxT müşterilerinden oluşan seçkin bir gruba alfa sürümü olarak sunuldu ve halen GitHub'da herkesin erişimine açık. Bu kamuya açık kriptografik araç, topluluk üyelerinin SxT üzerinde güvenilmeyen sorgular çalıştırmasına izin verecek. Geliştiriciler ise doğrudan GitHub'dan kod deposunu indirebilecek.

"Ekibimiz, akıllı sözleşmelerin ve yapay zeka temsilcilerinin bir zincirdeki aktivite ve zincir dışı veriler hakkında sorular sorabilmeleri ve bir işlem sırasında 30 dakikalık ispat süreleri beklemek zorunda kalmadan güvenilmeyen SQL sorgu sonuçlarını zincir üzerinde geri alabilmeleri için saniyenin altındaki ZK-ispatlarını öncülük etti." Yeni ZK-ispatı, SxT'nin merkeziyetçi uygulamaların (DApp'ler) güvenliğini ve performansını iyileştirme ve topluluk iş birliğini teşvik etme stratejisinin bir parçası.

White ekliyor: "Kullanıcı deneyimi bizim için oldukça önemli. Bu yüzden entegre etme işlemlerini geliştiriciler için olabildiğince kolay ve sorunsuz hale getirmek için SQL'e odaklanmayı seçtik. Şu anda Proof of SQL'i Chainlink networküne entegre etmekle uğraşıyoruz ve zkSync ekosistemi ile geliştiricilerin akıllı sözleşmelerinden doğrudan Proof of SQL ile SQL sorguları çalıştırmalarına izin veren bir çözüm üzerinde çalışıyoruz."

Gecikme sorunu, gerçek zamanlı veri doğrulamasına dayanan DApp'lerin ölçeklenebilirliğini ve performansını engelliyor. Cointelegraph ile özel olarak paylaşılan bir basın açıklamasına göre, Proof of SQL "geliştiricilerin analitiği doğrudan akıllı sözleşmelere bağlamasına izin veriyor ve blockchain teknolojisinde yeni ve güçlü kullanım senaryolarının önünü açıyor." White, Proof of SQL'in artan veri hacmi, daha karmaşık sorgular ve gelecekteki darboğazları gidermeyi hedefleyen geliştirmeler ile nasıl ölçekleneceğini açıkladı:

"Proof of SQL doğrusal olarak ölçeklenir. Küme ölçekli ispatlar yakın gelecek planlarında yer alıyor, bu da daha büyük tablolar üzerinde daha da hızlı ispatlar anlamına geliyor. Yaklaşan diğer geliştirmeler arasında genişletilmiş SQL desteği, özellikle çok tablolu sorgular (JOIN gibi) ve alt sorgular ve yeni bir taahhüt şeması yer alıyor."

ZK ispatlarının kripto sektörüne entegrasyonu önemli sonuçlar doğurabilir. White, ZK alanındaki bu gelişmenin ne tür kullanım senaryolarına yol açabileceğini şu şekilde açıkladı:

"Ekibimiz, önümüzdeki birkaç yıl içinde yapay zeka temsilcilerinin ağırlıklı olarak zincir üzerinde işlem gerçekleştireceğine inanıyor. Proof of SQL sayesinde doğru, bozulmamış ve ispatlanabilir bir şekilde doğru veri, zincir üzerindeki bu temsilci devrimine öncülük edecek. Dünyadaki her uygulama bir veritabanı kullanıyor ve biz de gelecekte her veritabanının Proof of SQL kullandığı bir dünya öngörüyoruz."

ZK teknolojisine yönelik ivme giderek artıyor. Bu durum, yakın zamanda Bitcoin için ZK ölçeklendirmeyi kullanıma sunmak üzere StarkWare'ın 1 milyon dolarlık araştırma fonunu duyurmasıyla da kanıtlanıyor. Bu girişim, hem Ethereum'u hem de Bitcoin'i ZK teknolojisi aracılığıyla aynı anda ölçeklendirmeyi amaçlıyor.